wika
Australopithecus, czyli małpa (gr. pithekos) z południa (łac. australis). Tą nazwą określane są najstarsze gatunki człekopodobnych. Nazwy co prawda często się zmieniają, ale można wydzielić dziewięć grup australopiteków.
1. Australopithecus ramidus - obecnie raczej Ardipithecus ramidus. Nazwa wywodzi się ze słowa ramid z afarskiego korzeń. (Ardi - afar. ziemia). Jeden z najstarszych z przodków człowieka. Żył ok. 4,4 mln lat temu, a jego szczątki znaleziono w Etiopii.
2. Australopithecus anamensis - określenie wywodzi się ze słowa aman (jezioro) w języku turkana. Żył ok. 4 mln lat temu nad jeziorem Turkana na pograniczu Etiopii i Kenii.
3. Australopithecus bahrelghazali - nazwa pochodzi od rzeki Bahr el Ghazal w Czadzie. Żył ok. 3,5-3 mln lat temu. Jest najstarszym człekopodobnym, które szczątki znaleziono tak daleko na zachodzie. Odkrywca, Michel Brunet, nazwał go Abel.
4. Australopithecus afarensis - drugi człon pochodzi od regionu Afar w północno-wschodniej Etiopii. Żył ok 3,9-3 mln lat temu. Najbardziej znanym przedstwicielem jest Lucy.
5. Australopithecus africanus - czyli afrykański. Żył ok. 3,3-2,4 mln lat temu. Jego szczątki znajdowane są w różnych częściach Afryki, również w RPA. Potwierdzono jego dwunożność, choć słabo wykształconą.
6. Australopithecus garhi - nazwa wywodzi się z języka afarskiego i oznacza... niespodziankę. Żył ok. 3-2 mln lat temu. Jego szczątki znaleziono w Etiopii.
7. Australopithecus aethiopicus - także Paranthropus aethiopicus. Czyli etiopski (pierwszy człon drugiej nazwy: para - gr. podobny, antropos - gr. człowiek). Żył ok. 2,7-2,5 mln lat temu. Znaleziska szczątków pochodzą z Etipoii i Kenii.
8. Australopithecus boisei - także Paranthropus boisei . Nazwa pochodzi od nazwiska sponsora wyprawy badawczej Charlesa Boise'a. Żył ok. 2,6-1,2 mln lat temu. Jego szczątki pochodzą ze wschodniej Afryki.
9. Australopithecus robustus - także Paranthropus robustus. Nazwa wywodzi się z łacińskiego słowa robustus - masywny, ze względu na masywną czaszkę. Żył ok. 2-1,2 mln lat temu. Zamieszkiwał Afrykę Południową.
Trzy ostatnie grupy wskazują na to, że ewolucja nie przebiegała w sposób jednostajny. Gatunek dawał początek niekoniecznie jednemu gatunki, ale kilku, inne natomiast były ślepym zaułkiem.
Zapraszam do dyskusji nad pierwszymi znaleziskami człekopodobnych. Jakie znacie najnowsze odkrycia w tej dziedzinie?
taki mały graficzny element:
Australopithecinae są ważnym elementem wielkiej układanki, która pozwoli nam może kiedyś w pełni poznać pochodzenie naszego gatunku. Waga znalezisk szczątków przedstawicieli tego rzędu polega na tym, że odkryto dzięki nim właściwie bez żadnych wątpliwości, że dwunożność pojawiła się wcześniej, niż pozostałe cechy, które uważamy za ludzkie - a więc duży mózg i zdolność do używania narzędzi. Australopithecus africanus był najprawdopodobniej dwunożny, podczas, gdy pozostałe cechy jego budowy były raczej prymitywne - posiadał stosunkowo małą puszkę mózgową, prognatyczną szczękę i grzebień czaszkowy, dzwonowatą klatkę piersiową, prawdopodobnie także nie używał celowo wytwarzanych narzędzi, a jedynie posługiwał się przypadkowymi przedmiotami znalezionymi w pobliżu.
Obecnie na podstawie tych właśnie znalezisk powszechnie zaakceptowano hipotezę, według której dwunożność była pierwszą cechą, której pojawienie się zapoczątkowało ewolucję rodzajów australopithecus i homo, i miała charakter przystosowawczy do życia na rozległych, gorących równinach po tym, jak około 7 mln lat temu klimat zaczął się ocieplać i osuszać, wskutek czego zanikły lasy, w których żyły wcześniejsze formy, będące najprawdopodobniej brachiatorami.
Wskutek oddalenia nosa od podłoża, a wyeksponowania oczu, oraz uwolnienia rąk, zaczęły postępować zmiany w mózgu, redukcja kory węchowej i rozwój kory wzrokowej oraz ośrodków odpowiedzialnych za koordynację wzrokowo-ruchową (które u brachiatorów są dość dobrze rozwinięte, i dały podstawę do wykształcenia się ośrodków, które w dalszym toku ewolucji pozwoliły na pojawienie się możliwości wykonywania precyzyjnych ruchów i używania narzędzi), a także zachowań społecznych opartych na komunikatach wzrokowych i dźwiękowych.