wika
Paleolit jest jedną z epok prehistorii, to najstarszy i najdłuższy etap w dziejach rozwoju społeczności ludzkiej, znany też jako starsza epoka kamienia. Rozpoczyna się z chwilą pojawienia się form przedludzkich zdolnych do wytwarzania prymitywnych narzędzi.
Paleolit trwał od około 2,5 mln lat p.n.e. do około XI tysiąclecia p.n.e. Epoka ta jest okresem zróżnicowanym nie tylko ze względu na mnogość występujących w niej hominidów i poszczególnych kultur, jakie one tworzyły, ale również ze względu na umiejętności, jakie posiedli kolejni nasi przodkowie.
Oprócz najbardziej prowizorycznych narzędzi, takich jak otoczaki i pięściaki, w paleolicie spotykamy też pierwsze łodzie, harpuny i łuki. W wyniku połączenia drewna i kości upowszechniły się noże kamienne zapewniając postęp w technikach łowieckich. Znajdujemy też dowody rozwoju kultury duchowej, co potwierdza upowszechnienie się pochówku zmarłych i sztuki figuralnej - rzeźby w kości, figurki z gliny.
Wyraźnie zaznacza się podział pracy: kobiety zajmowały się wychowaniem dzieci i zbieractwem, a mężczyźni polowaniami i łowieniem ryb. Pojawia się również człowiek rozumny współczesny (Homo sapiens sapiens), który opanowuje Europę około 45- 40 tysięcy lat p.n.e. Udoskonalił on obróbkę kości (będących podstawowym materiałem do wytwarzania grotów oszczepów i strzał), drewna i kamienia, opanował rytownictwo (zdobnictwo ryclem).
Człowiek w paleolicie nauczył się wykorzystywać ogień, sporządzać ubrania ze skór i budować obozowiska oparte na prostych konstrukcjach szałasu. Myśliwi wynaleźli sposób na przechowywanie upolowanej jesienią zwierzyny tak, aby zapobiec jej zepsuciu. Polegało to na obwiązaniu jej sznurem i zatapianiu w jeziorach na odpowiednią głębokość, na brzegu pozostawiano drugi koniec sznura. Gdy jezioro skuł lud dysponowano zamrożoną żywnością.
Dla mnie paleolit jest epoką fascynującą ze względu na przeobrażenia, jakie przeszedł wtedy świat, jak kształtował się człowiek, przechodząc od form prymitywnych do coraz bardziej rozwiniętych. A co wy o tym sądzicie?
Oczywiście paleolit to kamień milowy w dziejach ludzkości. Jest to zapewne fascynujący okres który obrazuje antropogeneza od australopitek przez pitekantropa, neandertalczyka to wspomnianego homo sapiens sapiens. kultury paleolityczne miały duży wpływ na późniejsze epoki. Były one jakby podwalinami pod kolejne społeczeństwa ludzi. Do kultur paleolity na terenach Polski należy zaliczyć przede wszystkim kulturę mustierską, lewaluaską (od techniki obróbki krzemienia), otoczakową, oryniacką, jerzmanowicką, szalecką, pradnicka etc.
co do tych rzeźb paleolitycznych... to kulturą, która jako pierwsza, na terenach Polski, zastosowała zdobienia (geometryczne) na wytwarzanych przedmiotach jest kultura magdaleńska. Obiekty te są uznawane za pierwsze okazy sztuki.
Tak się składa, że dziś akurat opowiadałam na egzaminie trochę o tej kulturze Szkoda, że na terenie Polski mamy tak mało stanowisk kultury magdaleńskiej. Tacy Francuzi to się mogą pochwalić Lascaux, gdzie malowidła są naprawdę fenomenalne. U nas najbardziej znanym stanowiskiem jest chyba jaskinia Maszycka, ciekawe jest to, że zamieszkująca ją kilkunastoosobowa grupa ludzi została najprawdopodobniej zamordowana w brutalny sposób.
Wracając do samej sztuki paleolitycznej to już wcześniej mamy jej ślady. Chociażby Venus paleolityczne. Znajdowano je na terenie całej Europy. Paleolit europejski jest stosunkowo młody, najstarsze znane nam stanowiska są datowane na 1,1 mln/900 tys BC. W samej Polsce mamy Trzebnicę i Biśnik z około 500 000 tys BC. No ale co z tego skoro stanowiska są, a żadnych szczątków ludzkich nie ma, mimo, że dobrze widoczna jest działalność neandertalczyka czy homo erectusa.