wika
Kultura mykeńska uważana jest za pierwszą, a na pewno najstarszą z nam znanych kultur greckich. Obejmowała ona okres ok. 1600r. p.n.e - 1200/ 1100 r. p.n.e.
To co charakterystyczne dla tej kultury to pismo linearne B . Należy tu wspomnieć o tym, że w przeciwieństwie do kultury minojskiej, kultura mykeńska była nastawiona dość wrogo do wszelkich innych cywilizacji. Wiemy to przede wszystkim z obecności wszechobecnych murów poligonalnych i parapetowych. To co chyba każdemu kojarzy się z Mykenami to tzw. Lwia brama. jest ona świetnym przykładem muru cyklopowego ( wielkie, nieociosane kamienie dopasowywano do siebie) a jednocześnie dowodem na pomysłowość ówczesnych budowniczych. Jak się okazało owe lwy ( a może lwice?) umieszczone nad otworem wejściowym są tam tylko dlatego żeby poszczególne bloki kamienne mogły układać się na skos. Dzięki temu cała konstrukcja nad drzwiami staje się lżejsza. Fragment ten, zachowany do dziś najlepiej świadczy o trafności takiego rozwiązania.
Zapraszam do dyskusji nad innymi zagadnieniami kultury i sztuki mykeńskiej.
Mykeńczycy dla członków rodzin panujacych wznosili tzw groby kopułowe, w których konstrukcji wykorzystano zasadę łuku pozornego. W mogiłach umieszczano złote maski, naczynia ze złota i srebra, misternie zdobione, ozdoby i przedmioty codziennego użytku. Byli mistrzami w złotnictwie.
Kultura mykeńska posiada 4 fazy rozwojowe:
•fazę wczesną 1700/1650 - 1390
•fazę środkową 1390 - 1180
•fazę późną 1180 - 1065
•fazę submykeńską 1065 - 1000
Okres wczesnomykeński wydzielony został na podstawie monumentalnej architektury grobowej ze stanowiska w Mykenach znane są dwa elitarne okręgi grobowe: starszy B i młodszy A
Początki okręgu grobowego B sięgają schyłku okresu średniohelladzkiego. W okręgu tym znajdował się oznaczone stelami groby szybowe. Całość otoczona była murem i możliwie że także przykryta tumulusem. Okręg ten funkcjonował aż do okresu późnohelladzkiego IIA.
Odkryty został przez greckiego badacza Papadimitriona
Okręg grobowy A zaczął funkcjonować w okresie późnohelladzkim I i trwał do przełomu okresu późnohelladzkiego II A i B. W nim również znajdowały się groby szybowe otoczone stelami. Okręg był otoczony murem parapetowym, a w miarę rozbudowy Myken, został włączony w obręb murów miejskich. Okręg posiadał bogate wyposażenie grobowe: pośmiertne maski (min. słynna maska Agamemnona), groty włóczni, zdobione inkrustowane sztylety, srebrne i złote naczynia, oraz ozdoby: diademy, paciorki i kolczyki (min bursztynowe). Prawdopodobnie okręg grobowy A krył szczątki bogatych przedstawicieli osobników z Santoryn lub Krety.
Innymi konstrukcjami grobów były groby skrzynkowe popularne w Mykenach, Pylos i Orchomenos, komorowe wykuwane w skale z dromosem i stomionem, szybowe popularne na stanowiskach mykeńskich oraz tolosowe (z fałszywą kopułą) z Myken i Argolidy. Do tych ostatnich należał Grób Geniuszów (ø 8,4m), Grób Klitemnestry (ø 13,4m) oraz Grób Agamemnona (ø 14,5m), zwany także Skarbcem Atreusza. Spod Maratonu znane są natomiast groby tumulusowe. Obrządek pogrzebowy miał charakter szkieletowy z nielicznymi wyjątkami ciałopalenia.
c.d.n
To co charakterystyczne dla tej kultury to pismo linearne B .
Tak naprawdę pismo linearne B to efekt procesu przystosowywania pisma linearnego A do języka greckiego.
Skąd wzięła się nazwa? To bardzo proste: pismo linearne, ponieważ znaki umieszczone są nad wykreśloną linią.
Pismo linearne B to zbiór około 90 znaków. Gliniane tabliczki z inskrypcjami w tym piśmie odkryto w Mykenach, Tebach i Pylos.
Pierwszą uznawaną i wiarygodną próbę odczytania pisma podjęli dwaj angielscy lingwiści: Michael George Ventris oraz George Chadwick, którzy wyniki swoich badań opublikowali w monografii: Documents in Mycanean Greek.
Bardzo ciekawe artykuły na ten temat można znaleźć na stronach internetowych:
1) Bardzo dokładny opis pisma linearnego z uwzględnieniem pisowni poszczególnych znaków
2) Ogólnie o różnych pismach starożytnych, także o linearnym B
Niestety obie strony w j. angielskim, ale pisane takim przystępnym słownictwem.
W załączniku przykład pisma linearnego B.
Mykeńczycy dla członków rodzin panujących wznosili tzw. groby kopułowe, w których konstrukcji wykorzystano zasadę łuku pozornego.
Są trzy teorie na temat sklepień takich grobów. Pierwsza z nich mówi, że dachy były płaskie, druga, że nie było w ogóle żadnego przykrycia, a trzecia, do której w tej chwili przychyla się większość uczonych, mówi nam, że sklepienia były właśnie kopulaste. Głównym argumentem jest tutaj to, że konstrukcja grobu zwęża się ku górze, dzięki czemu łatwiej byłoby zbudować kopułę, a co w nie jest potrzebne w przypadku płaskiego dachu.
Drugim rodzajem grobów są tzw. groby szybowe. Nazwa wywodzi się od długiego korytarza, który poprzedza właściwie wejście do grobowca. Dla grobów szybowych często wykorzystywano naturalną rzeźbę terenu i częściowo wbudowywano je w jakieś wzniesienia. Najlepszym przykładem jest tutaj Grób Agamemnona zwany też Skarbcem Atreusza.
Dla kultury mykeńskiej charakterystyczne były także warownie [zamki]. Wewnątrz murów znajdowało się miasto dolne i miasto górne - pałac władcy. Wczesne stanowiska związane z budowlami obronnymi to Menelaion i Malthia, zaś późniejsze to Mykeny, Pylos i Tyryns. Szczyt rozwoju budowli obronnych przypada na okres średniohelladzki (1400-1200) wykształca się wówczas organizacja protopaństwowa, ośrodki władzy i administracja.
Wpływy kultury mykeńskiej widoczne są na wyspach cykladzkich oraz na zachodnich wybrzeżach małoazjatyckich. Utrzymywano też kontakty handlowe z Egiptem, Italią, Syropalestyną, oraz z Bałkanami.
W szczytowym okresie rozwoju kultury mykeńskiej, w późnohelladzkim III B mają miejsce dwie fale zniszczeń. Wiele stanowisk min. Tyryns, Mykeny i Teby popadło w ruinę. Rozpoczął się zatem okres odbudowy. Wiodącymi ośrodkami stały się:
w Argolidzie Mykeny, Tyryns, Midea
w Messeni Pylos
w Attyce Ateny
w Koryntii Korynt
w Beocji Teby, Orchomenos
Ślady kultury mykeńskiej stwierdzono także w Messali i Epirze. Ekspansja sięgała też wysp Cykladzkich.
Mykeny
Mykeny położone są na wzgórzu w nizinie Argiwskiej, na wysokości 280 m n.p.m. Otoczone
były murami o długości 900 m, wysokości 12 m i grubości 6,2 m. Wejście do środka stanowiło kilka bram w tym Brama Lwia. W obrębie murów znajdowało się miasto dolne i górne oraz okrąg grobowy A. Miasto dolne składało się z szeregu domów, centrum kultowego i drogi procesyjnej, zaś miasto górne było zajęte przez zabudowę pałacową. Jednym z pomieszczeń pałacu był reprezentacyjny megeron poprzedzony dziedzińcem, na który wchodziło się po monumentalnych schodach. W pałacu znajdowały się też pomieszczenia mieszkalne, archiwa i magazyny oraz podziemne cysterny na wodę.
Poza murami miejskimi znajdowały się także liczne groby tolosowe oraz wiele domów.
Tyryns
Tyryns płożony był na wzgórzu, 18 m ponad poziomem doliny. Otoczony był murami o
długości 725 m, wysokości 17 m i grubości 4,5 m. Powierzchnia miasta zajmowała okoo 2 ha. Tyryns podzielony był na miasto dolne i górne oraz mały przesmyk zwany miastem środkowym. Miasto górne stanowił pałac z dziedzińcem, megaronem, propylonem (przejściem bramnym) i schodami. W skład zabudowy pałacowej wchodziły także pomieszczenia rezydencjonalne i magazyny. Ściany pałacu były bogato dekorowane freskami. Miasto dolne składało się z szeregu domów, warsztatów i magazynów oraz centra kultowego. Do cytadeli prowadziło kilka wejść. W okolicach znajdowały się groby komorowe i tolosowe, pod ziemią zaś ogromne cysterny.
c.d.n
[ Dodano: Wto Lis 11, 2008 11:23 am ]