wika
Zakon Braci Dobrzyńskich zwani również Pruskimi Rycerzami Chrystusowymi, Kawalerami Jezusa Chrystusa a po łacinie Fratres Milites Christi, to zakon rycerski założony przez biskupa pruskiego Chrystiana na początku XIII w. w celu ochrony Mazowsza i Kujaw przed najazdami pogańskich Prusów. Wzorem dla nowego zakonu był zakon Kawalerów Mieczowych w Inflantach, podległy biskupowi ryskiemu i broniący terytorium państwa biskupiego. Książę Konrad Mazowiecki nadał Braciom Dobrzyńskim w posiadanie część ziemi dobrzyńskiej, razem z Dobrzyniem nad Wisłą (od 1228 r.). Był to jedyny zakon rycerski, który powstał i ukształtował się na ziemiach polskich. Początkowo do zakonu należało 15 rycerzy pochodzących głównie z Niemiec, na których czele stanął mistrz Brunon. Wobec braku istotnych sukcesów w walce z Prusami i z powodu małej liczebności (w okresie największego rozwoju Zakon liczył 35 rycerzy), około roku 1235, większość rycerzy zakonnych przyłączyła się do zakonu krzyżackiego. W 1237 r. pozostali bracia dobrzyńscy, którzy nie wstąpili w szeregi zakonu krzyżackiego zostali przeniesieni przez Konrada Mazowieckiego do Drohiczyna , aby wzmocnić obsadę tamtejszego zamku. Ostatnie informacje o zakonie pochodzą z 1240 r. wkrótce potem zapewne przestał on istnieć.
Jak widać, zakon ten był efemerydą w dziejach i miał znaczenie bardzo marginalne, jednak zasługuje na uwagę jako jedyny zakon rycerski utworzony na ziemiach polskich.
Zakon krzyżacki wkorzystał fakt wpadnięcia biskupa Chrystiana do niewoli pruskiej aby wchłonąć zakon braci dobrzyńskich.Chrystian był w niewoli pruskiej w latach 1233-1239.Krzyżakom dzięki działaniom w Stolicy Apostolskiej udało się pozyskać inwestyturę papieską na Prusy aby w ten sposób w.mistrz zakonu NMP stał się lennikiem papieża(przynajmniej formalnie).Zakon braci dobrzyńskich został powołany za zgodą ksiącia Konrada Mazowieckiego i biskupa płockiego.Miał być w założeniu "zbrojnym ramieniem biskupa pruskiego" czyli Chrystiana.Pokojowe krucjaty 1222,1223r. gł. w celach handlowych wspólnie prowadzone przez Leszka Białego,Henryka Brodatego,Konrada Mazowieckiego,Świętopelka Pomorskiego i episkopat polski świadczą o dyplomatycznej próbie rozwiązania sprawy pruskiej.